Szkło to szczególny rodzaj materiału, tworzonego głównie z piasku, sody, wapieni i stabilizatorów. Produkcja szkła to specjalny, precyzyjny proces, w którym etapy są podobne, ale w zależności od rodzaju wytwarzanego szkła stosuje się nieco inne parametry techniczne, składniki lub ich proporcje, uzyskując różne właściwości materiału. Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje na temat produkcji szkła.
Z czego jest zrobione szkło?
Podstawowymi surowcami, które są niezbędne do produkcji szkła, jest piasek, soda, wapień, który pełni rolę stabilizatora, środki klarujące oraz surowce, które łączą szkło. Piasek szklarski używany do produkcji szkła stanowi około 75% jego składu. To istotna informacja, gdyż od właściwości fizycznych i chemicznych piasku, a więc jego uziarnienia i zanieczyszczeń, uzależnione są właściwości produkowanego szkła. Użycie sody ma wpływ na właściwości fizyczne szkła. Wapień zapobiega rozpuszczaniu się szkła, co skutkuje zwiększeniem jego połysku oraz wytrzymałości. Do produkcji szkła wykorzystywane są także surowce barwiące, przez co szkło może być różnego koloru, np. fioletowe, niebieskie, a nawet czerwone.
Etapy produkcji szkła
Produkcja szkła przebiega etapowo. Przy wyrabianiu szkła należy zachować istotne parametry, aby końcowy efekt spełniał oczekiwania zarówno pod względem technicznym, jak i wizualnym. Takimi parametrami jest temperatura, a także zachowanie odpowiednich warunków atmosferycznych. Temperatura bowiem decyduje o skuteczności topnienia składników użytych do produkcji, z kolei warunki atmosfery decydują o czystości szkła, zaś ciśnienie gazów jest odpowiedzialne za jednorodność masy. Szkło to substancja powstała na skutek topnienia piasku, wapienia i sody w bardzo wysokiej temperaturze, która dochodzi do 1573 stopni Celsjusza. Szkło jest potem natychmiast chłodzone. Taki zestaw trafia do specjalnej wanny szklarskiej, gdzie jest ponownie poddawany topnieniu w temperaturze 1500 stopni Celsjusza. Masa jest formowana poprzez pocięcie na odpowiednie porcje. Kiedy to nastąpi, porcje szklane trafiają do maszyny odpowiedzialnej za nadanie jej odpowiedniego kształtu.
Istnieje kilka czynności, które podczas wykańczania szkła nadają mu odpowiednich walorów. Jest to przede wszystkim rzeźbienie, które polega na wykonywaniu na szkle różnych wzorów, trawienie, które rozpuszcza pierwszą warstwę szkła, na którą później nakładana jest warstwa ochronna. Z kolei łuszczenie to wpuszczanie kleju w powierzchnię szkła i odrywanie niepotrzebnych części szkła.
Jak widać, proces produkcji szkła jest skomplikowany i uzależniony od wielu czynników. Podczas procesu produkcyjnego powstają niewielkie ilości produktów ubocznych, którymi są pyły. To produkt przemian chemicznych przy produkcji szkła, który jest określany jako pył pierwotny, jednak jego wytrącenie jest niewielkie. W procesie produkcyjnym powstaje także pył wtórny, który wydobywa się przy wytwarzaniu szkła podczas jego przeróbek mechanicznych.